Улсын төсвийн алдагдлыг гадны улсын зээл тусламжаар нөхдөг байдал буруу гэдгийг УИХ дахь эдийн засагч гишүүд онцолж байна. Баялаг бүтээгчдээ төр бодлогоор дэмжиж ажлын байрыг нэмэгдүүлэх замаар татвар төлөгчдийн бааз суурийг өргөжүүлэх замаар улсын эдийн засгаа тэлэх учиртайг хэлж байгаа юм.  УИХ-ын пүрэв гарагийн хуралдаанаараа хөдөлмөрийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг хэлэлцсэн. Хөдөлмөрийн хуулийг өөрчилж ажилтан болоод ажил олгогч оролцогч талуудын эрх ашгийг тэнцвэртэй хамгаалах, нөгөө талаас хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих зорилготойг хууль санаачлагч гишүүд хэлж байгаа юм. Харин төсөл зорилогоосоо хазайж байгааг зарим гишүүд хөндлөө. Хөдөлмөрийн тухай хуульд туссан онцлох заалтуудаас дурдвал жирэмсэн болон хөхүүл, гурав хүртэлх насны хүүхэдтэй ажилтан гэрээг ажиллах боломжтойгоор тусгажээ, мөн дагалдангаар суралцах ажилтны нийгмийн даатгалын шимтгэлийг ажил олгогч тасалдалгүй төлөхөөр зохицуулах зэргээр хэд хэдэн чухал заалтууд туссан байна. Харин хуулиар аж ахуй нэгжүүдийг бодлогоор дэмжиж ажлын байраа нэмэгдүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх заалтыг тодорхой тусгах нь зүйтэйг гишүүд хэллээ.

Монгол Улсын Их Хурлын дэд дарга, Улсын Их Хурал дахь Монгол-Туркийн парламентын бүлгийн дарга Т.Аюурсайхан өнөөдөр Бүгд Найрамдах Турк Улсаас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Зафер Атешийг хүлээн авч уулзлаа. Уулзалтын үеэр талууд боловсрол, соёл, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн салбарын хамтын ажиллагааг өргөжүүлж, харилцан туршлага солилцох болон цаг үеийн бусад асуудлаар санал солилцлоо. 2018 онд Монгол Улсын Их Хурлын дарга Бүгд Найрамдах Турк Улсад албан ёсны айлчлал хийж, Турк Улсын Ерөнхийлөгчид бараалхах үеэр талууд хоёр улсын худалдааны эргэлтийг 10 дахин нэмэгдүүлэх зорилт дэвшүүлсэн. Энэ хүрээнд хоёр улсын хооронд шууд нислэгийн тоог нэмэгдүүлж, аялал жуулчлал, ачаа тээврийн хүчин чадлыг сайжруулан хамтын харилцааг эдийн засгийн агуулгаар харилцан ашигтай хэлбэрээр хөгжүүлэх нь чухал гэж үзэж байгаагаа илэрхийллээ. Мөн Хархоринд нисэх буудал барих, Орхоны хөндийн түүх, соёлын дурсгалуудыг түшиглэсэн аялал жуулчлалын цогцолбор байгуулах асуудалд Туркийн талаас анхаарал хандуулж, хамтран ажиллахыг хүслээ. Бүгд Найрамдах Турк Улсаас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Зафер Атеш иргэний агаарын тээвэр, хот байгуулалт, хөрөнгө оруулалтын зэрэг салбарт хамтын ажиллагаагаа урагшлуулах сонирхолтой байгаагаа илэрхийллээ.

Амны хаалтаа авч үйлчлүүлдэг газруудын үйл ажиллагааг 7 хоногоор хязгаарлах шийдвэр гаргасан. ААН-үүдийн хувьд хүндрэлтэй нөхцөл байдал үүсэж байгааг ойлгож байна. Гэхдээ үйл ажиллагааг нь бүрэн хаагаагүй. Хүргэлтээр болон захиалгаар үйл ажиллагаагаа явуулах боломжтой.

Коронавирусийн халдвар авсан иргэд гэрээр эмчлүүлэхдээ хамгийн багадаа 100-200 мянган төгрөгөөр эм худалдаж авч байгаа. Үүнтэй холбоотойгоор, наадам зохион байгуулах төсвөө ковидын эмчилгээнд зарцуулж, иргэддээ дэмжлэг үзүүл гэх шаардлагыг олон нийтийн зүгээс илэрхийлсээр байгаа. Энэ асуудлыг УИХ-ын гишүүн Х.Булгантуяа Нийгмийн бодлогын байнгын хорооны хурлын үеэр хөндлөө. Тэрбээр "Ковидын үед эмийн үнийг нэмж байгааг яриад сууж байна гэдэг үнэндээ биш байна. Үнэ нь хэд дахин өсчихсөн. Хэрвээ эрүүл мэндийн шаардлага хангахгүй эм байгаа бол иргэдэд өгөөд хэрэггүй. Эсвэл шаардлагатай бол эрүүл мэндийн даатгалд оруул. Ер нь эрүүл мэндийн даатгалын сангийн мөнгийг юунд зарцуулах гээд ковидын үед хадгалаад байгаа юм бэ" гэлээ.

Монгол Улсын 32 дахь Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ морин цагт саналаа өглөө.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшигчид саналаа өглөө.

Covid-19-ийн тархалт нэмэгдэж, шинэ голомтууд үүсч байгаатай холбогдуулан 2021 оны зургадугаар сарын 17-ны өдрийн байдлаар 19 аймгийн 125 сум иргэдийн зорчих хөдөлгөөн, төрийн болон хуулийн этгээдийн үйл ажиллагаанд хязгаарлалт тогтоогоод байна. Үүнд:

1. Архангай аймгийн 6 сум буюу Их тамир, Төвшрүүлэх, Хашаат, Өндөр-Улаан, Хотонт, Эрдэнэбулган
2. Хөвсгөл аймгийн 8 сум буюу Галт, Баянзүрх, Шинэ-Идэр, Хатгал тосгон, Тариалан, Чандмань-Эрдэнэ, Төмөрбулаг, Бүрэнтогтох
3. Булган аймгийн 7 сум буюу Хангал, Дашинчилэн, Рашаант, Баяннуур, Баян-Агт, Хялгант
4. Төв аймгийн 4 сум буюу Лүн, Баян-Өнжүүл, Эрдэнэсант, Эрдэнэ
5. Сүхбаатар аймгийн 5 сум буюу Онгон, Наран, Баяндэлгэр, Сүхбаатар, Дарьганга
6. Баянхонгор аймгийн хэмжээнд 20 сум
7. Хэнтий аймгийн 18 сум
8. Дорнод аймгийн 2 сум буюу Сэргэлэн, Баяндун
9. Ховд аймгийн 3 сум буюу Цэцэг, Булган, Мөнххайрхан сум
10. Дундговь аймгийн 9 сум буюу Сайнцагаан, Дэлгэрхангай, Сайхан-Овоо, Цагаандэлгэр, Өлзийт, Дэрэн, Эрдэнэдалай, Хулд, Гурвансайхан,
11. Дорноговь аймгийн 2 сум буюу Айраг, Даланжаргалан
12. Сэлэнгэ аймгийн 4 сум буюу Хүдэр, Алтанбулаг, Мандал, Ерөө
13. Увс аймгийн 7 сум буюу Улаангом, Өндөрхангай, Баруунтуруун, Завхан, Наранбулаг, Сагил, Давст
14. Орхон аймгийн 2 сум буюу Баян-Өндөр, Жаргалант сум (Өндөржүүлсэн бэлэн байдлын хугацааг 2021.06.30-ны өдөр хүртэл сунгасан. Хязгаарлалт тогтоогоогүй)
15. Дархан-Уул аймгийн 2 сум буюу Дархан, Шарын гол
16. Баян-Өлгий аймгийн 3 сум буюу Улаанхус, Ногооннуур, Булган
17. Завхан аймгийн 4 сум буюу Дөрвөлжин, Тэлмэн, Сонгино, Цэцэн-Уул
18. Говь-Алтай аймгийн 4 сум буюу Хөхморьт, Цээл, Төгрөг, Чандмань
19. Өмнөговь аймгийн 15 сум иргэдийн зорчих хөдөлгөөн, төрийн болон хуулийн этгээдийн үйл ажиллагаанд хязгаарлалт тогтоогоод байна.

Иймд дээрх аймаг, сумдад очихоор төлөвлөж буй иргэд тухайн аймаг, сумынхаа Онцгой комиссоос урьдчилан мэдээлэл авч зорчихыг анхааруулж байна.

Нийслэлийн иргэдийн эрүүл, аюулгүй орчинд ажиллаж, амьдрах эрхийг хангах зорилгоор ашиглалтын шаардлага хангахгүй, нийтийн зориулалттай орон сууцны барилгыг буулган, шинээр барих ажлыг хийж байна. Тус ажлыг Хот, суурин газрыг дахин хөгжүүлэх тухай хууль болоод Барилга, хот байгуулалтын сайдын 2016 оны 126-р тушаалаар баталсан “Ашиглалтын шаардлага хангахгүй, нийтийн зориулалттай орон сууцны барилгыг буулган, шинээр барих үйл ажиллагааны журам”-ын дагуу нийслэлийн хэмжээнд үе шаттайгаар зохион байгуулан, хэрэгжүүлж байгаа юм. Тодруулбал, Нийслэлийн Мэргэжлийн хяналтын газрын дөрвөн удаагийн шийдвэрээр газар хөдлөлтөд тэсвэргүй нь тогтоогдсон нийтийн орон сууцны зориулалттай 344 барилгын ашиглалтыг хориглосон. Түүнчлэн Нийслэлийн Засаг даргын 17 удаагийн захирамжаар 170 барилгыг буулган, дахин төлөвлөлтөд оруулж, барилгажуулах тухай шийдвэр гарсан байдаг. Уг шийдвэрийн дагуу төсөл хэрэгжүүлснээр 531 айлын 27 орон сууцыг буулгаж,1556 айлын 13 орон сууцыг шинээр ашиглалтад оруулж, 215 айлыг эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах нөхцөлөөр хангасан.

Хур борооноос үүдэлтэй үер усны нөхцөл байдлын талаар Нийслэлийн Онцгой байдлын газрын дэд дарга, дэд хурандаа Э.Эрдэнэбаатараас тодрууллаа.

-Сүүлийн үед их хэмжээний бороо орох төлөвтэй байна. Нийслэлийн Онцгой байдлын газраас иргэдийг үер, усны аюулаас сэрэмжлүүлэх чиглэлээр ямар ажлууд хийж байна вэ?

-Ус, цаг уур, орчны шинжилгээний байгууллагаас ойрын хугацаанд  нийслэл болон Монгол Улсын нийт нутаг дэвсгэрээр хур бороо орох урьдчилсан мэдээг гаргаад байгаа. Өнгөрсөн зургадугаар сарын 7-8-нд нийслэлийн хэмжээнд орсон борооны улмаас нийт 23 дуудлага, мэдээлэл ирсэн. Үүнтэй холбогдуулан Нийслэлийн Онцгой байдлын газраас хоёр өдрийн турш мэргэжлийн байгууллагуудтай хамтран, үүссэн нөхцөл байдалтай холбоотой хор уршгийг арилгах, иргэдийн амь, эрүүл мэндийг хамгаалах арга хэмжээг авч ажиллалаа. Нийслэлийн Онцгой байдлын газраас Туул, Тэрэлж, Хэрлэн гол дагуу завьт эргүүлийг жил болгон ажиллуулдаг. Энэ жилийн хувьд зургадугаар сарын 10-наас есдүгээр сарын 10-ны хооронд дээр дурдсан гол дагуу завьт эргүүлийг гарган, ажиллаж байна. Энэ сарын 10-наас хойш нийт 52 автомашиныг голын бүсээс гаргасан. Мөн голын усанд суусан таван автомашиныг татаж гарган, таван иргэний амь аварлаа. Энэ хугацаанд голын усанд осолдсон хүн байхгүй. Бид эргүүл, хяналт, шалгалтынхаа ажлыг Нийслэлийн Цагдаагийн  удирдах газар, Гэр бүл, хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн газартай хамтран, өдөр бүр долоон чиглэлд хийж байна.

Дулааны улиралд бороо их ороход гэр хороолол болоод голын эрэг дагуу буусан айлууд усанд автах, нийтийн эзэмшлийн гудамж, талбай, орон сууцны зоорийн давхруудад ус орох зэргээр аюултай нөхцөл байдал үүсдэг. Үүнтэй холбогдуулан мэргэжлийн байгууллагуудын үйл ажиллагааг эрчимжүүлэх, урьдчилсан сэргийлэх ажлыг хэрэгжүүлэх чиглэлээр ажиллаж байна. Иргэд голын ус, тогтоол усанд орохгүй байх, ялангуяа гол дагуу амарч, зугаалахдаа  бага насны хүүхдүүдэд тавих хараа, хяналтаа сайжруулах, согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэхгүй байх, хэрэглэсэн үедээ голын усанд орохгүй байх шаардлагатай. Гэр орон, хашаа, байшингаа усанд автахаас урьдчилан сэргийлж, шуудуу татах хэрэгтэй. Сууц өмчлөгчдийн холбоод  Орон сууцны хороолол дахь ус соруулах насосыг бэлтгэх чиглэлээр бэлэн байдлаа хангах зайлшгүй шаардлагатай байна.

-Үерийн аман дээр буусан айлуудыг нүүлгэн, шилжүүлэх чиглэлээр ямар арга хэмжээ авч ажиллаж байгаа вэ?

-Нийслэлийн хэмжээнд 2538 өрх үерийн хамгаалалтын бүсэд буусан гэх судалгаа бий. Үүний 235 нь огт зөвшөөрөлгүй. Бусад аж ахуй нэгж, байгууллага, иргэний газар эзэмших, өмчлөх зөвшөөрөл нь зөрчилтэй. Нийслэлийн Засаг дарга болон Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын албанаас үерийн аюултай бүсэд буусан айл, аж ахуй нэгж, байгууллагуудыг нүүлгэн шилжүүлэх арга хэмжээг зохион байгуулахаар төлөвлөсөн. Эхний ээлжид үерийн аюултай бүсэд буусан өрхүүдэд нүүх албан шаардлага бүхий мэдэгдлийг хүргэхээр холбогдох мэргэжлийн байгууллагуудтай хамтран ажиллаж байна. Өнөөдрийн байдлаар Баянзүрх дүүрэгт үерийн аюултай бүсэд болон гол дагуу буусан зургаан айлыг нүүлгэн шилжүүллээ.

-Өнгөрсөн жилийн мөн үетэй харьцуулахад дуудлага, мэдээлэл хэр их ирж байна вэ?

-Өнгөрсөн жилийн өдийд дуудлага мэдээлэл харьцангуй бага байсан. Түрүүн хэлсэнчлэн, зургадугаар сарын 7-8-ны хооронд тасралтгүй орсон борооны улмаас Дунд гол, Туул гол, Сэлбэ голын усны түвшин маш их нэмэгдсэн. Үүнтэй холбогдуулан зарим гүүр болоод замыг сэтлэх ажлыг холбогдох мэргэжлийн байгууллагууд газар дээр нь шуурхай хийсэн. Мөн усны түвшнийг багасгах, иргэдийн эд хөрөнгө, амь насыг хамгаалах чиглэлээр холбогдох арга хэмжээг авч, хэрэгжүүлж байна. Нийслэлийн хэмжээнд байгаа үерийн далан суваг, шуудуу, зам дагуух ус соруулах хоолойг Геодези, усны барилга, байгууламжийн газар тогтмол цэвэрлэж байгаа. Гэхдээ их хэмжээний бороо орсон тохиолдолд усыг нэвтрүүлэх хүчин чадал нь бага байдаг. Иймээс холбогдох мэргэжлийн байгууллагууд тооцоо, судалгаа гаргаж, ус нэвтрүүлэх чадварыг сайжруулах, инженерийн байгууламжийг нэмэгдүүлэх чиглэлээр ажиллаж байна.

Агаарын бохирдлыг бууруулах чиглэлээр авч, хэрэгжүүлж байгаа арга хэмжээний талаар Нийслэлийн Агаарын бохирдолтой тэмцэх газрын дарга Б.Пүрэвсүрэнгээс тодрууллаа.

-Агаарын бохирдлыг хэрхэн хэмждэг вэ. Агаарын бохирдлыг тогтмол хэмжсэнээр ямар шийдэлд хүрэх вэ?

-Агаарын бохирдол гэдэг бол зөвхөн нийслэлийн хэмжээнд бус, Монгол Улсын хэмжээний бодлогын сэдэв. Агаарын бохирдол хүний эрүүл мэнд, амьдрах орчин, эрхтэн тогтолцоонд нөлөөлдөг учир өнөөдрийг хүртэл чухал сэдэв байсаар ирсэн. Нийслэлийн агаарын бохирдлыг 2018 оноос өмнөх болон хойших гэж хоёр том циклээр тайлбарлаж болно. Монгол Улс 2018 онд агаарын бохирдолтой холбоотой түүхэн шийдвэр гаргасан. Засгийн газрын 62 дугаар тогтоолоор Улаанбаатар хотын агаарын чанарын бүсэд түүхий нүүрс түлэхгүй байх шийдвэр гарсан байдаг. Үүнээс хойш агаарын бохирдлын асуудлыг өөр түвшинд ярьж эхэлсэн. Өөрөөр хэлбэл, агаарын бохирдлыг арилгаж болох юм байна гэдэг ойлголттой болж, Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлыг 50 хувиар арилгаж чадсан.

Агаар, орчныг бохирдуулдаг эх үүсвэр гэж бий. Нэгдүгээрт, гэр хорооллын утаа, хоёрдугаарт, авто тээврийн хэрэгслээс гарч байгаа бохирдол буюу тээврийн хэрэгслийн утаа, тос тосолгоо, агаарт хаягдаж байгаа хоруу чанарууд. Гуравдугаарт тоос, тоосонцрын бохирдлууд ордог. Барилгажилт, замын ажил, нийслэлийг тойрсон шороон карьер, түүнийг тээвэрлэх явц, мөн ногоон орчин бүрдүүлж чадаагүй нь агаарыг бохирдуулж байгаа эх үүсвэр болдог юм. Дөрөвдүгээрт бусад шалтгаан буюу цахилгаан станцуудын яндан. Агаарын бохирдол нь орчны бохирдлоос ялгаатай. Хөрсний бохирдол, нүхэн жорлон, хог хаягдлын бохирдлыг агаарын бохирдлоос ялгаж ойлгох хэрэгтэй. Гэхдээ эдгээр хүчин зүйл агаарын бохирдолд нөлөөлдөг.  Нийслэлийн Агаарын бохирдолтой тэмцэх газар нь агаарын бохирдлыг бууруулахад бодлогын арга хэмжээ авч, түүнийг хэрэгжүүлдэг нийслэлийн агентлаг юм.

-Сайжруулсан түлшний хэрэглээ хэр нэмэгдэж байна вэ?

-2019 оны арванхоёрдугаар сараас 2020 оны тавдугаар сар хүртэлх хугацаанд нийслэлчүүд 446.633 тонн сайжруулсан түлш хэрэглэсэн бол 2020-2021 оны өвөл 704 мянган тонн түлш хэрэглэсэн. Энэ нь борлуулалт, хэрэглээ 80 хувиар өссөн гэсэн үг. Үүнийг дагаад маш олон үр дагавар бий болсон. Өөрөөр хэлбэл, айлууд бараг 24 цагийн галлагаанд шилжиж, сайжруулсан түлшийг хэрэглэх дадал, зуршил сайжирсан юм. Мөн Засгийн газар сайжруулсан түлшний үнийг 75 хувиар хөнгөлсөн тогтоол гаргасан. Үүнтэй холбоотойгоор хэрэглээ нэмэгдлээ. Хөл хорио тогтоосноор гэрээсээ гарах боломжгүй өндөр настан, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд, сайжруулсан түлш борлуулах цэгээс хол амьдардаг хүмүүст үйлчилгээг ойртуулах зорилготойгоор алслагдсан газруудад 67 цэг байгуулсан. 2019-2020 онд сайжруулсан түлшний 383 цэг байсан бол өдгөө 686 цэг үйл ажиллагаа явуулж байна.

-Сайжруулсан түлшийг хэрэглэснээр агаарын бохирдол буурахаас гадна өөр ямар үр дүнд хүрсэн бэ?   

-Нийслэлийн зургаан дүүргийн 10.000 өрхөөс сайжруулсан түлш хэрэглэснээр ямар эерэг болон сөрөг нөлөө үзүүлсэн талаар хэрэглэгчийн сэтгэл ханамжийн судалгаа авсан. 2019-2020 онд иргэдийн сэтгэл ханамж 45 хувьтай байсан бол 2020-2021 онд 87 хувьтай болж 42 хувиар өссөн байна. Бид сайжруулсан түлшийг хоёр жил хэрэглэж байгаа. Эхний жил магадгүй алдаа дутагдал их байсан бол дараагийн жил үүн дээрээ ажилласан. Төрөөс маш олон ажил хэрэгжүүлсэн. Тухайлбал, “Яндангаа хөөлье” аяныг гэр хорооллын нийт өрхүүдэд хэрэгжүүлж, дүүргүүдтэй хамтран таниулах, ухуулах, сурталчлах, ойлгуулах, зөв дадал зуршилтай болгох зэрэг олон ажил хийсэн нь үр дүнгээ өгч, агаарын бохирдлыг 50 хувь бууруулахад нөлөөлсөн гэж харж байгаа юм. Гэхдээ энэ бол агаарын бохирдлыг 50 хувь буурууллаа гээд зогсох ажил биш. Бүх янданг буулгасан хойно агаар бохирдохоо болино. Сайжруулсан түлшийг хэрэглээд дадчихсан гэж ярихгүйгээр дараагийн дэвшилтэт технологи руу бодлогын хувьд шилжих шаардлагатай болж байна. Бид “Улаанбаатар хийн сүлжээ” ХК-тай хамтран Улаанбаатар хотод огт яндангүй бүс бий болгохоор судалгаа хийж байгаа. Өрхийн хэрэглээг цахилгаанаар шийдэх асуудалд төрөөс шөнийн цахилгааны үнийг тэглэх, цэвэр агаар төслөөс хуримтлалт халаагуур буюу шөнийн цагаар дулаанаа хуримтлуулж өдрийн цагаар гэрээ дулаанаар хангах төсөл, дулаан алдагдалгүй байвал түлш бага хэрэглэдэг учир айл өрхийн дулаалгын талаарх судалгаа зэрэг олон ажил хийж байна. Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлыг 80 хувиар бууруулах зорилттой ажиллаж байгаа. Энэ зорилгод хүрэхийн тулд бид маш олон дэд арга хэмжээг хэрэгжүүлэх ёстой. Эх үүсвэрийн тооллогоор жил бүр тоо нь өсөж, агаар бохирдуулж байгаа зүйл бол тээврийн хэрэгсэл. 2020 оны тооллогоор 621 мянган тээврийн хэрэгсэл нийслэл хотод бүртгэлтэй байсан. Гэтэл орон нутагт бүртгэлтэй хэрнээ Улаанбаатар хотод байдаг тээврийн хэрэгслүүд байгаа. Тэгэхээр авто тээврийн хэрэгсэл рүү чиглэсэн багц бодлогыг хэрэгжүүлэх ёстой юм. Энэ асуудлыг сүүлийн нэг жилд маш эрчимтэй ярьж байгаа. Өнгөрсөн жилд бид нийтийн тээвэрт шүүлтүүр байрлуулж, бохирдол бага гаргах арга хэмжээ авсан. Улаанбаатар хотод байгаа 600 мянга гаруй тээврийн хэрэгсэлд нэг дор шүүлтүүр хийх боломжгүй учир хамгийн их бохирдол гаргаж байгаа нийтийн тээврээс энэ ажлыг эхлүүлж байгаа юм. Энэ төрлийн ажил нэг сарын юм уу, нэг удаагийн ажил биш учир суурь судалгаатай, эрх зүйн шинэтгэлтэй, бодлогын ажил байх ёстой.

-Сайжруулсан түлшний хүрэлцээ ямар байгаа вэ. Алслагдсан гурван дүүрэг хэзээнээс сайжруулсан түлш хэрэглэж эхлэх вэ?

-Агаарын чанарын бүсэд мөрдөх журам гэж бий. Энэ журмыг БОАЖ-ын сайд, Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч хоёр хамтран баталдаг. Нийслэлийн зургаан дүүргийг агаарын чанарын сайжруулсан бүсэд тооцсон. Налайх дүүрэг 2021 онд энэ бүсэд орно. Налайх дүүрэг 11 мянган өрхтэй. 61 хувь буюу 6200 өрх нь гэр хороололд амьдардаг. Энэ өрхүүдэд сайжруулсан түлш түлүүлэх бэлтгэл ажлыг хангаж байна. “Тавантолгой түлш” компани төрийн өмчит компани. Өнгөрсөн жил зүүн бүсийн үйлдвэрийг нээсэн. Ингэснээр Улаанбаатар хотыг сайжруулсан түлшээр хангах бүрэн боломжтой болсон. Гэхдээ үйлдвэр нь давагдашгүй нөхцөл байдал, тооцоолоогүй эрсдэлтэй нүүр тулдаг. Тийм учраас зуны улиралд сайжруулсан түлшний нөөц бэлдэх үүрэг хүлээдэг. Өвлийн бэлтгэл ажлын хүрээнд Нийслэлийн Засаг даргын зөвлөлийн хурлаар манай байгууллагад нийслэлийн зургаан дүүрэгт сайжруулсан түлш нөөцлөх үүрэг өгсөн.  Үүний дагуу бид агуулахуудыг сонгон шалгаруулж, гэрээ байгуулан сайжруулсан түлш нөөцөлж байна. Жил бүр 80-100 мянган тонны нөөцтэйгөөр өвлийн улиралтай золгодог. Төрийн байгууллага түлшний салбарт орж, өрхүүдийг түлшээр хангаж эхэлсний нэг том давуу тал нь үнийн хөөрөгдөл байхгүй болсон. Түүхий нүүрс түлж байх үед нэг тонн нүүрс 100 мянган төгрөгийн үнэтэй байснаа маргааш өглөө нь 140 мянган төгрөг болж өссөн тохиолдол байсан. Харин сайжруулсан түлшний нэг тонныг 150 мянган төгрөгөөс хэтрүүлэхгүй байх тогтоолтой. Сайжруулсан түлш борлуулж байгаа хүмүүст урамшуулал олгох төсвийг нийслэл төсөвтөө суулгадаг. Мөн үнийг хөөрөгдүүлж болохгүй гэсэн үүрэгтэй.

-Танай байгууллага өвөлжилтийн бэлтгэл ажлыг хэрхэн хангаж байна вэ?

-Бид өвөл түлш үйлдвэрлэл, түгээлт, хүртээмж зэрэг томоохон бодлогын ажлууд хийдэг бол зун нь бичиг баримтын ажлаа хийдэг. Агаарын чанарын бүсэд Налайх дүүргийг оруулах журмыг Нийслэлийн Засаг даргын зөвлөлийн ирэх долоо хоногийн хурлаар оруулна. Жишээлбэл, яагаад Налайх дүүрэг агаарын чанарын бүсэд орох ёстой вэ гэдэг асуултад хариулахаас эхлээд энэ ажлыг маш том судалгаатай хийсэн. Налайх дүүрэгт хэдэн өрх, хэдэн зуух, яндан байдаг вэ, агаарын чанарын бүсэд оруулснаар үзүүлэх нөлөө юу вэ, ямар давуу тал гарах вэ, хүртээмжийн асуудлыг хэрхэн шийдэх вэ, доголдол үүсэх үү зэрэг маш олон асуултад хариулах шаардлагатай учир бид дүүргүүд болон холбогдох газар, агентлагуудаас санал авч, бодлогын бичиг баримтаа бэлддэг. Агаарын чанарыг хэмждэг, мэдээллээ 30 минут тутамд сольдог, дэлхийн томоохон хотуудын бохирдлыг хэмждэг апплекэйшн бий. Манай улс энэ апплекэйшний мэдээллээр эхний гурван байрт ордог байсан. Харин одоо 83 дугаарт орсон байна. Улаанбаатарын агаарын чанарыг хэмждэг 15 үзүүлэлт бий.

-Агаарын бохирдол буурсныг ямар үзүүлэлтээр нотлох вэ?

-Бид шинжлэх ухаан, тоон үзүүлэлтээр нотлох ёстой.

НЗДТГ-ЫН ХЭВЛЭЛ МЭДЭЭЛЭЛТЭЙ ХАРИЛЦАХ ХЭЛТЭС

Халдварын тархалт нэмэгдсэнтэй холбоотойгоор нийслэлийн хэмжээнд нэмэлтээр 40 автобус буюу хөдөлгөөнт эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээг нэмэгдүүлэн ажиллаж байна. Гэсэн ч халдварын тархалт буурахгүй байна. Өнөөдөр шинээр 2642 халдвар бүртгэгдлээ. Одоогоор 25 мянга гаруй иргэн эмнэлэгт болон гэрийн ажиглалтад эмчлэгдэж байна.

НМХГ-аас "Худалдаа үйлчилгээ эрхлэгч ААНБ-уудын халдвар хамгааллын дэглэм, үйл ажиллагаанд хийсэн шөнийн хяналт шалгалт"-ын талаар мэдээлэл хийж байна. Шалгалтад нийслэлд үйл ажиллагаа явуулж буй дараах байгууллагыг хамруулжээ. Хүнсний худалдааны, ресторан зоогийн газар, зочид буудал, дэн буудал, баар, тоглоомын газар гэх мэт нийт 488 аж ахуй нэгж, иргэний үйл ажиллагаанд тавдугаар сарын 29-нөөс зургаадугаар сарын 15-ны өдрүүдэд шөнийн шалгалтыг хийжээ.